Overheid
Overheidsinstanties – van Rijk tot provincie en gemeente – spelen een sleutelrol in de energietransitie. Niet alleen stellen zij de regels op en stimuleren zij de samenleving om te verduurzamen, ze hebben ook een enorme eigen vastgoedportefeuille en organisatie die zelf verduurzaamd moet worden. Gemeenten, ministeries, scholen, defensie, noem maar op: de overheid is een van de grootste vastgoedeigenaren en energieverbruikers van het land. Daardoor heeft de publieke sector een voorbeeldfunctie en de verantwoordelijkheid om haar eigen huis op orde te brengen.
De opgave is fors. De ambities uit het Klimaatakkoord schrijven voor dat in 2050 het maatschappelijk vastgoed (waaronder overheidsgebouwen) nagenoeg CO₂-arm moet zijn. Voor gemeenten is een doel gesteld van 49% CO₂-reductie in 2030 en 95% in 2050 – gelijk aan de nationale doelstellingen. “Haalbaar, betaalbaar en financierbaar” zijn daarbij leidende principes, want het gaat om gemeenschapsgeld. In de praktijk betekent dit dat bijvoorbeeld een gemeente al haar stadskantoren, bibliotheken, sporthallen, zwembaden en andere gebouwen in kaart moet brengen en plannen moet maken om deze stap voor stap te renoveren of te vervangen volgens duurzame standaarden. Organisatorisch is de uitvoering van al deze ambities een uitdaging. Overheidsorganisaties kennen complexe besluitvorming en veel stakeholders. Investeringen in duurzaamheid concurreren met andere publieke uitgaven. Ambtenaren moeten beschikken over actuele kennis van subsidies, wet- en regelgeving en technologie om goede plannen te smeden, kennis die niet overal in voldoende mate aanwezig is. De versnippering van verantwoordelijkheden maakt het ook lastig: energiemanagement raakt aan facilitair beheer, financiën, duurzaamheidsafdelingen en de gebruikers van gebouwen, en vergt dus sterke interne afstemming.
Uitdagingen voor de publieke sector:
- Heeft uw overheidsorganisatie een helder plan (of routekaart) om in 2050 vrijwel CO₂-neutraal te zijn, en hoe geeft u prioriteit aan de enorme verduurzamingsopgave voor al uw gebouwen – van gemeentehuizen en scholen tot sportcentra – zodat het haalbaar en betaalbaar blijft?
- Voldoen uw kantoorpanden aan de energielabel C-verplichting (sinds 2023) – en zo niet, welke maatregelen neemt u om dit te herstellen?
- Maakt u de energieprestatie van uw gebouwen actief inzichtelijk en benut u die transparantie om draagvlak te creëren?
- Hoe organiseert u intern de uitvoering van duurzame maatregelen – zijn budgethouders, bestuurders en gebouwbeheerders bij u goed op elkaar afgestemd, of loopt u vertraging op omdat plannen langs te veel loketten moeten?
- Zoekt u de samenwerking om tempo te maken – bijvoorbeeld via regionale netwerken, gezamenlijke inkoop of het inschakelen van specialistische adviseurs – of probeert elke afdeling binnen uw organisatie voor zich het wiel uit te vinden?
Grip op energie
De publieke sector heeft de kans om echt als katalysator te dienen in de energietransitie door voorop te lopen. Maar dat gebeurt niet automatisch – het vergt doordachte planning en daadkrachtige uitvoering.
Werkt u bij een overheidsinstantie en staat u voor de taak om uw organisatie of vastgoed te verduurzamen? Wij bieden advies en ondersteuning op maat – van het opstellen van routekaarten en het kiezen van de juiste technieken tot het helpen voldoen aan alle rapportage- en auditplichten. Zo zorgen we er samen voor dat de overheid haar voorbeeldrol waarmaakt en de energietransitie een stap voor blijft.